Küresel Trendler Riskler ve Fırsatlar

Enerji Krizi

Enerji krizi, 2022 yılında dünya genelinde önemli bir sorun olarak karşımıza çıkmıştır. Özellikle Rusya-Ukrayna savaşı gibi jeopolitik gelişmeler, enerji arzında belirsizliklere ve sıkıntılara neden olmuştur. Bu durum, Avrupa ülkelerinin enerji tedarikinde dışa bağımlılığı ve enerji arz güvenliği konularını bir kez daha gündeme getirmiştir. Kriz döneminde Avrupa’nın yeniden kömür santrallerine başvurması, geçici bir geçiş dönemi olarak değerlendirilse de karbon emisyonlarının artışına ve sürdürülebilir enerji dönüşümü hedeflerine zarar verebilecek bir durumu beraberinde getirmiştir.

Enerji krizi, sadece enerji arzını etkilemekle kalmayıp, aynı zamanda ekonomik büyüme, endüstriyel üretim ve istihdam gibi alanlarda da olumsuz etkilere yol açmaktadır. Bu durum, enerji sektöründe daha sürdürülebilir ve çeşitlendirilmiş kaynaklara yönelik yatırımların önemini vurgulamaktadır.

Türkiye’nin enerji arz güvenliğini sağlamak için yerel ve yenilenebilir enerji kaynaklarına olan bağımlılığını azaltması ve enerji verimliliğini artırması gerekmektedir. Aynı zamanda enerji arzında dışa bağımlılığın azaltılması için bölgesel iş birliklerine ve enerji ithalatının çeşitlendirilmesine odaklanılması önem taşımaktadır.

Bu bağlamda, Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası (TKYB), enerji kriziyle mücadeleyi de stratejik hedefleri arasına almıştır. Banka, iklim değişikliği ve sürdürülebilir kalkınma öncelikleriyle uyumlu olarak toplumun ihtiyaç ve taleplerine hizmet etmeyi amaçlamaktadır. Enerji sektöründe CO2 emisyonlarının azaltılması ve kaynak kullanımı verimliliğinin artırılması yönünde projelere finansal destek sağlamaktadır.

Banka, enerji sektöründe yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği yatırımlarının yanı sıra çevresel yatırımların da hayata geçirilmesi sürecinde rol oynamaktadır. Operasyonel faaliyetlerinden kaynaklanan sera gazı emisyonlarını takip etmekte ve azaltılmasına ilişkin hedefler belirtmektedir. Ayrıca, enerji sektöründeki projelerin çevresel ve sosyal risklerini değerlendirerek olumsuz etkilerin ortadan kaldırılmasını veya azaltılmasını hedeflemektedir. Banka, enerji kriziyle mücadelede uluslararası iklim anlaşmalarına uyumu desteklemekte ve sürdürülebilir kalkınma hedeflerine katkı sağlamaktadır.

Enerji kriziyle mücadelede Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası, toplumun ve paydaşların bilinçlendirilmesi için kamu, sivil toplum kuruluşları ve diğer paydaşlarla birlikte gönüllü faaliyetleri desteklemektedir. Eğitim ve bilgi paylaşımı gibi faaliyetler düzenleyerek farkındalık yaratmayı ve artırmayı hedeflemektedir. Banka, çevre ve toplum üzerinde kabul edilemez etkilere sahip olabilecek yatırımları desteklemeyerek çevre ve sosyal politikalarına uyumlu hareket etmekte ve kredilendirme faaliyetleriyle enerji sektöründe CO2 emisyonları ve kaynak kullanım miktarında azalmaya yönelik çalışmalarını sürdürmektedir.

Enerji krizi, küresel ölçekte ciddi sonuçlar doğurabilen bir sorundur ve sürdürülebilirlik açısından önemli bir mücadele alanıdır. Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası, iklim değişikliği ve enerji krizine karşı sorumluluk bilinciyle hareket etmekte ve sürdürülebilir enerji projelerinin desteklenmesi yoluyla bu sorunlarla mücadeleye katkı sağlamaktadır. Banka, enerji kriziyle mücadelede liderlik rolünü üstlenerek toplumun geleceğine yönelik daha sürdürülebilir bir enerji sektörünün gelişimine katkıda bulunmayı amaçlamaktadır.

Riskler

• Küresel enerji talebinin artması ve enerji arzında yaşanan dengesizlikler, enerji krizlerine yol açabilir. Ayrıca, fosil yakıt kaynaklarının sınırlı olması, fosil yakıtlara bağımlılığın devam etmesi ve enerji güvenliği kaygıları, enerji arzı ve fiyatlandırmalarında dalgalanma ve artışlara neden olabilir.
• İklim değişikliği ve aşırı hava olayları, enerji üretiminde kesintilere ve kaynakların zarar görmesine sebep olarak enerji alanında risk faktörü oluşturur. İklim değişikliği etkileriyle birlikte, doğal afetler de enerji altyapısını etkileyebilir. Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı sistemlerde de yaşanabilecek aksaklıklar, enerji arzında sorunlara yol açabilir.
• Enerji, gıda ve hammadde fiyatlarında yaşanan artışlar ülkemizdeki üretim maliyetlerini etkilemektedir. Bu durum, işletmelerin rekabet gücünü azaltabilir ve ekonomik istikrarsızlığa ve sosyal huzursuzluğa yol açabilir.
• Bölgedeki gerilimler ve siyasi çatışmalar, enerji kaynaklarının güvenli tedariğini ve lojistik ağlarını olumsuz etkileyebilir. Bu da enerji arzında dalgalanmalara ve kesintilere neden olabilir.

Fırsatlar

• Yenilenebilir enerji kaynaklarına yapılan yatırımların artması, enerji arzının çeşitlendirilmesini ve enerji güvenliğini sağlayabilir. Ayrıca, enerji verimliliğinin artırılması enerjinin daha etkin kullanımını mümkün kılar ve enerji talebini düşürerek enerji krizlerinin etkilerini azaltabilir.
• Yenilikçi enerji depolama çözümleri, enerji arzında istikrarı sağlayabilir. Sürdürülebilir enerji projelerine yapılan yatırımlarla ekonomik büyüme desteklenebilir ve yeni iş imkanları yaratılabilir.
• Enerji maliyetlerindeki artışlar, ülkemizin AB pazarına yakın konumuyla birlikte taşımacılık sektöründe rekabet avantajı sağlayabilir. Bu durum, yerli üretimin teşvik edilmesi ve ihracatın artırılması için fırsatlar sunabilir.
• Uluslararası toplumun sürdürülebilir enerji kaynaklarına yönelik talebi, Türkiye’nin enerji güvenliği konusundaki stratejik önemini artırabilir. Yenilenebilir enerji projeleri ve enerji ticareti, ülkenin ekonomik gelirlerine katkı sağlayabilir.

Neler Yapıyoruz?

• Banka, enerji verimliliğinde iyileştirmelere ayrılmış mevcut tedarik zincirlerine yönelik önlemlere yönelik çalışmalar yapmaktadır. Bu çalışmalar arasında reel sektör firmalarının enerji verimliliğini artırmaları için destekleyici önlemler alınması ve tedarik zincirlerindeki enerji kullanımını optimize etmek, enerji tasarrufunu teşvik etmek ve kaynakları verimli bir şekilde kullanmak için iş birliği yapılması yer almaktadır.
• Banka, sürdürülebilir enerji konularında eğitim, öğretim, kapasite geliştirme ve farkındalık yaratma çalışmalarına odaklanmaktadır. Bu kapsamda enerji sektöründe farkındalığı artırmak ve bilinçli enerji kullanımını teşvik etmek için çeşitli eğitim programları düzenlenmektedir. Banka, enerji konusunda çalışanların ve toplumun kapasitesini geliştirmek amacıyla seminerler, atölye çalışmaları ve bilgilendirici içerikler sunmaktadır. Ayrıca, sürdürülebilir enerji kaynaklarının önemini vurgulamak ve yenilikçi enerji çözümlerini desteklemek amacıyla iş birliği projeleri yürütmektedir.
• Banka, yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği sektörlerine veya düşük karbonlu teknolojilere yönelik bileşen, ekipman veya altyapı üreten projeleri desteklemektedir. Bu projeler, sürdürülebilir enerji kaynaklarının kullanımını artırmak, enerji verimliliğini sağlamak ve düşük karbonlu üretim süreçlerini desteklemek amacıyla önem taşımaktadır. Banka, yenilenebilir enerji üretimine yönelik altyapı yatırımları, enerji verimliliğini artıracak teknolojilerin geliştirilmesi ve düşük karbonlu üretim süreçlerini destekleyen projelere finansal kaynak sağlamaktadır. Bu şekilde, enerji sektöründe sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmaya katkıda bulunmaktadır.
• Banka, yenilenebilir enerji veya enerji verimliliği teknolojilerinin veya düşük karbon teknolojilerinin araştırılması ve geliştirilmesi projelerine destek vermektedir. Bu projeler, sürdürülebilir enerji alanında yenilikçi teknolojilerin keşfedilmesi, geliştirilmesi ve uygulanmasını hedeflemektedir. Banka, yenilenebilir enerji üretimi, enerji depolama teknolojileri, enerji verimliliği artırıcı çözümler ve düşük karbonlu üretim süreçlerini destekleyen projelerin finansmanına katkı sağlamaktadır. Bu şekilde, enerji sektöründe yenilikçilik ve çevresel sürdürülebilirlik konularında ilerlemenin sağlanmasına yardımcı olmaktadır.